Geen muziekevenement op Schiermonnikoog; gemeente aansprakelijk?

Gisteren schorste de Groningse voorzieningenrechter een door de gemeente Schiermonnikoog verleende ontheffing voor een muziekevenement. De Tox Bar wilde de band The Rolling Beat Machine op 15 en 16 augustus van 20:00 tot 0:00u buiten laten spelen. Enkele omwonenden maakten bezwaar tegen de ontheffing en verzochten de rechter gelijktijdig om de ontheffing te schorsen. Het ging mis op het onderdeel ‘geluid’. De opgenomen normen waren niet concreet ingevuld en dus te vaag. Het evenement kan nu niet meer doorgaan, zoals door verschillende lokale media werd bericht.

Voor het kunnen houden van een muziekevenement is veelal een ontheffing op basis van de gemeentelijke APV nodig. In de meeste APV’s is namelijk een verbod opgenomen om buiten een inrichting geluidsapparaten in werking te hebben of handelingen te verrichten die geluidhinder voor de omgeving veroorzaken. Zo ook in Schiermonnikoog. In de ontheffing (d.d. 25 juli) was ter bescherming van omwonenden opgenomen het volume zo laag als mogelijk te houden en de overlast zoveel als mogelijk te beperken. Op die manier zijn er evenwel geen “objectieve en handhaafbare geluidgrenswaarden” aan de ontheffing verbonden, aldus de rechter. Omdat er ook geen akoestisch onderzoek was gedaan om wél een concrete normering te kunnen opnemen, is de ontheffing onzorgvuldig voorbereid en geschorst. Geen optreden dus.

De gemeente heeft zich welwillend opgesteld jegens de vergunninghouder en het muziekevenement mogelijk willen maken. Het is echter wel zo, dat het evenement door een fout van de gemeente nu niet kan doorgaan. De band en de horecaondernemer zullen hierdoor waarschijnlijk schade lijden. De band kan niet optreden en zal niks verdienen. De ondernemer zal inkomsten missen zonder het optreden. Is de gemeente aansprakelijk voor de schade?

Het gaat hier om besluitenaansprakelijkheid. Er zijn meerdere eisen waaraan moet zijn voldaan om te komen tot een schadevergoedingsplicht voor de gemeente. De eerste eis bij besluitenaansprakelijkheid is dat een besluit onrechtmatig moet zijn. Eenvoudig gezegd kan die onrechtmatigheid blijken uit een vernietiging van het besluit door de rechter of door een herroeping van het besluit door het bestuursorgaan zelf. Zo’n herroeping gebeurt soms in de bezwarenfase. Bij herroeping is de reden van belang. Als een fout in het (primaire) besluit de reden voor herroeping is, dan is het besluit onrechtmatig. Als er aan de overige eisen wordt voldaan (denk aan: causaal verband, relativiteit, daadwerkelijk geleden vermogensnadeel), dan zal de gemeente moeten betalen voor de schade die het onjuiste besluit heeft veroorzaakt.

In de Schiermonnikoogse kwestie is het besluit geschorst – niet vernietigd. De bestuursrechter heeft tijdens de bezwarenfase een voorlopige voorziening getroffen. Het besluit is buiten werking gesteld, met als gevolg dat het muziekevenement niet kan doorgaan. Op het bezwaar moet nog worden beslist. Dat moet het bestuursorgaan zelf gaan doen. Daarbij moet de uitspraak van de rechter worden meegenomen. Eigenlijk kan in deze zaak het primaire besluit m.i. alleen maar worden herroepen. De fout is immers evident en kan ook niet meer worden gerepareerd in de bezwarenfase nu de aangevraagde datum tegen die tijd allang voorbij is. Door het herroepen besluit (met als reden de fout) staat de weg naar een schadevergoeding in beginsel open. In dit kader noem ik ook nog dat de gemeente ter zitting de fout heeft erkend.

Toch is er vaak nog veel discussie mogelijk over de exacte omvang van de schade en over welke partijen nu eigenlijk schade lijden. Sowieso moeten partijen zelf de schade beperken op basis van artikel 6:101 BW, iets dat nog weleens wordt vergeten. Verder moeten kosten die worden uitgespaard worden meegenomen. Denk bijvoorbeeld aan uitgespaarde personeelskosten of reiskosten (voor de band). Interessant in dit geval is om te kijken wie opdraait voor de boekingskosten van de band. Krijgt de band wel betaald (al speelt ze niet)? Misschien hoeft de band niet te worden betaald na het verplicht afzeggen ervan. Dat zal afhangen van het boekingscontract. Hoe dan ook, een daadwerkelijke schadevergoeding is nog lang niet rond. Als de benadeelden er al een zaak van willen maken. Hieronder treft u nog de link naar de uitspraak:
https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBNNE:2019:3486&showbutton=true&keyword=ECLI%3aNL%3aRBNNE%3a2019%3a3486

Michiel de Groote, advocaat

[Photo by J. Santos on Unsplash]