Besluit afgelasten dinsdagmarkt gaat Rotterdam geld kosten

Op 31 december 2018 is gepubliceerd de uitspraak van de bestuursrechter over het afgelasten van de Rotterdamse dinsdagmarkt in het centrum op 6 juni 2017. Het oordeel van de rechtbank was duidelijk: het besluit om de markt vanwege extreem weer niet door te laten gaan is vernietigd. Dat opent de weg naar een schadevergoeding voor gedupeerde marktondernemers.

Wat is er precies gebeurd? Het was een stormachtige ochtend op 6 juni 2017. Windkracht 5, met vlagen van windkracht 5 tot 6. Een twijfelgeval wat betreft het laten doorgaan van de markt. Na overleg tussen de markmeester en een leidinggevende is besloten om de markt af te gelasten. Dat was om 6:06u. Een deel van de marktkooplui is vertrokken, het andere deel heeft geprotesteerd tegen de afgelasting. Om 6:45u is besloten dat markt toch kon doorgaan. De marktkooplui die eerder al vertrokken waren, zijn hiervan niet op de hoogte gesteld. Toen eenmaal de gang van zaken schriftelijk was vastgelegd in de vorm van een besluit, zijn diverse marktkooplui hiertegen opgekomen. Het belang is dat van schadevergoeding (gederfde winst).

Populair gezegd is het nogal rommelig verlopen. Dat is juist waar de rechtbank de gemeente op afrekent. Het besluit is “onzorgvuldig en gehaast” genomen. Zo gaat dat soms nu eenmaal in de praktijk. Maar het kan wel leiden tot aansprakelijkheid. Een vernietigd besluit wordt immers gezien als onrechtmatig. Gedupeerden kunnen hun claim daarom baseren op de onrechtmatige daad.

Hoe had het dan wel moeten worden aangepakt? Het college van B&W is bevoegd op basis van artikel 6 van het Marktreglement Rotterdam 2008 een markt geheel of gedeeltelijk af te gelasten in geval van extreme weersomstandigheden. https://decentrale.regelgeving.overheid.nl/cvdr/xhtmloutput/historie/Rotterdam/375249/375249_1.html

Bij een besluit tot afgelasting moet altijd een belangenafweging worden gemaakt tussen het veiligheidsbelang en het commerciële belang van de marktondernemers. Om daarbij te helpen bestaat er een Stormprotocol Markten (van 6 april 2009). https://www.rotterdam.nl/werken-leren/marktkooplieden/Stormprotocol-6-april-2009.pdf

Volgens het Stormprotocol moeten weerberichten zijn opgevraagd en moet een analyse zijn gemaakt over risicobeperkende maatregelen (stormbanden of aanschuiven van de markt). Verder moet er overleg zijn gevoerd met verschillende betrokkenen, zoals de kramenzetter, teamleider van de markmeester, ervaren kooplieden en de politie. Ook moet duidelijk zijn welke belangen nu zijn afgewogen bij het uiteindelijk besluit. De gemeente blijkt het eigen Stormprotocol niet te hebben gevolgd. De stelling dat er kordaat moest worden opgetreden en het protocol daarom terzijde mocht worden geschoven, wordt door de rechtbank niet gevolgd.

De marktkooplui zijn nu aan zet wat betreft het kiezen van een rechtsgang voor hun schadevergoeding. Afhankelijk van de hoogte van de claim en de exacte oorzaak van de schade moet aan de hand van de artikelen 8:88 en 8:89 Algemene wet bestuursrecht een ‘loket’ worden gekozen; een gang naar de burgerlijke dan wel naar de bestuursrechter. Laatstgenoemde is enkel bevoegd als er aan bepaalde voorwaarden is voldaan. Zo is in deze zaak interessant of de schade is veroorzaakt door het vernietigde besluit zelf dan wel door het achteraf niet informeren van de marktkooplui die al waren vertrokken. Als dat laatste aan de hand is, dan is de bestuursrechter waarschijnlijk niet bevoegd. Voor dergelijke feitelijke, onrechtmatige gedragingen staat de burgerlijke rechter aan de lat. De tekst van het besluit zelf kan duidelijkheid bieden, maar die is helaas niet letterlijk terug te lezen in de uitspraak.

Hieronder nog de link naar de uitspraak. https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBROT:2018:10529&showbutton=true

Michiel de Groote

(Photo by J. Pettrich on Unsplash)