OPINIE: Dubieus openbaar bestuur?

In 2017 gaf een verloren rechtszaak van de gemeente Cappelle aan den IJssel al te denken. Nu is er het rapport van de Gemeentelijke Ombudsman over die kwestie. In het NRC van 3 december jl. werd er over bericht. https://www.nrc.nl/nieuws/2018/12/03/capelle-voerde-oorlog-om-school-a2973568

Het gaat over de gang van zaken rond de eertijds voorgenomen sluiting van een dependance van een basisschool. De gemeente Cappelle was niet gediend van het plan van directeur Willemsen om deze vestiging te sluiten en wilde dit voorkomen. Men kwam er niet uit in onderling overleg, waarna de gemeente de stichting die verantwoordelijk was voor de school betrok in een kort geding. Dat leidde tot een bijzonder vonnis in het voorjaar van 2017.

Niet alleen de stichting, maar ook de directeur zelf (als natuurlijke persoon) was gedagvaard. Dat is eigenlijk not done. Dat vond ook de kort gedingrechter. De zaak is niet inhoudelijk behandeld, omdat het sluiten van de dependance een besluit in de zin van de Algemene wet bestuursrecht bleek. Daar gaat de kort gedingrechter niet over. Het stichtingsbestuur is wat betreft sluiting van openbare scholen aan te merken als een bestuursorgaan. Zo’n beslissing moet via de bestuursrechter worden aangevochten. De vorderingen worden in zo’n geval door de kort gedingrechter niet-ontvankelijk verklaard. Verkeerde loketkeuze dus. Over het dagvaarden van de directeur in persoon zelf lezen we in r.o. 4.14:

“De voorzieningenrechter is van oordeel dat de Gemeente door de vorderingen ook tegen [gedaagde2] in privé in te stellen misbruik van procesrecht heeft gemaakt. De Gemeente kon en heeft ook tegen de Stichting geprocedeerd en uit het onder 4.12. en 4.13. overwogene volgt dat de vordering tegen [gedaagde2] feitelijk noch juridisch deugdelijk gemotiveerd is en ook niet is voorzien van een serieuze toelichting.”

De vorderingen tegen de directeur worden dan ook afgewezen en de integrale proceskosten die zij heeft moeten maken worden als proceskostenveroordeling uitgesproken (bijna acht duizend euro). Dat laatste is exceptioneel en zegt genoeg over de aanpak van de gemeente. https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBROT:2017:3349&showbutton=true&keyword=blick

In het Ombudsmanrapport komt de gemeente er niet veel beter vanaf. Het gemeentebestuur zou een straatvechtersmentaliteit hebben. Gelet op de aanpak van het kort geding is dat oordeel wel te plaatsen. Het gezag van het openbaar bestuur in Nederland staat onder druk. Het is maar zeer de vraag of het imago van het openbaar bestuur gebaat is bij een straatvechtersmentaliteit.

Michiel de Groote

(Photo by Drew Beamer on Unsplash)