Waterschappen en o.a. glastuinbouw, let op de zorgplichten uit het nieuwe Bal

Tot eind december 2018 konden belangstellenden deelnemen aan een consultatieronde over de nieuwe Omgevingswet. Het ging daarbij om het Invoeringsbesluit Omgevingswet en de daaronder hangende nieuwe AMVB’s. Een van die AMVB’s is het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal). Dat is in wezen de opvolger van het huidige Activiteitenbesluit milieubeheer (Ab). Voor wat betreft het Bal valt op dat er veel zal worden gewerkt met zogenaamde specifieke zorgplichten. Die zijn echter helemaal niet zo specifiek als de naam doet vermoeden. In de (rechts)praktijk leidt dat tot onduidelijkheid. Wat mag je als ondernemer nu wel en wat mag juist niet? En hoe moet je als handhavende overheid met die zorgplichten omgaan?

Een goed voorbeeld is de glastuinbouw; economisch gezien een sector van gewicht. Voor hen gaat het Bal gelden. Het zijn de waterschappen die belast zijn met toezicht en handhaving. In het Bal staan de regels over hoe de inrichting moet functioneren. Als er geen inhoudelijke normen gelden, dan moet er worden teruggevallen op de zorgplichten (zie artikel 2.11 Bal). Daar moet uit opgemaakt worden wat er wel of niet mag. Moeilijk, want wat is bijvoorbeeld ‘significante verontreiniging’ van oppervlaktewater? Nu staan er voor o.a. de glastuinbouw zorgplichten in artikel 2.1 van het Ab. Eerder blogde ik al over problemen bij handhaving op grond van dit soort zorgplichten. https://michieldegroote.nl/blog.aspx?blguid=c537ebce-81d4-49a7-98cc-08e24827961e

De zorgplichten worden helaas (nog) minder duidelijk dan onder het Ab het geval was. Er vallen ook enkele inhoudelijke normen weg, zodat de zorgplichten juist belangrijker worden in de praktijk. De afdeling wetgeving van de Raad van State heeft eind 2017 ook al eens stevige kritiek geleverd op deze ontwikkeling. Bij de Raad van State zijn vooral zorgen over de vaagheid van de gebruikte termen en de concrete waarde ervan voor de praktijk. De Raad van State voorspelt dan ook meer handhavingsgeschillen.

Het lijkt erop alsof er weinig is gedaan met het advies van de Raad van State. Reden temeer om mee te doen aan de consultatieronde. Mijn advocatenkantoor heeft op basis van ervaringen in de praktijk een onderbouwde visie gegeven op de problematiek met een handvol concrete suggesties voor de wetgever. Ervan uitgaande dat de wetteksten nu niet meer zullen worden gewijzigd, is het nog altijd mogelijk dat de wetgever zelf veel meer duidelijkheid biedt in de toelichting op de wet – van grote waarde in rechtszaken. Op die manier kunnen ondernemers, handhavers én rechters beter invullen wat de betekenis is van de specifieke zorgplichten.

De bijdrage aan de consultatieronde is openbaar en gepubliceerd op de website van de overheid; zie bijgaande link. https://www.internetconsultatie.nl/invoeringsbesluitomgevingswet/reactie/7a1d7b72-3df7-4814-8559-d4db2508b1ee

Michiel de Groote

(Photo by E. Hesry on Unsplash)